Hizkuntza inklusiboa

Inguruak aldizkariak, emakumeek eta bitarrak ez diren pertsonek esparru zientifikoan egiten duten lana ikusarazteko konpromisoan, hamar gomendio ematen dizkie aldizkariko egileei, beren ekarpenak inklusiboagoak izan daitezen. Dekalogo horren aukerak guztiz baliagarriak dira eta gaztelaniaren gramatikan agertzen dira. Dekalogo hori lehen urrats gisa balio du talde horiek beren ikasketa-eremuetan betetzen duten zeregina nabarmentzeko, horregatik figura maskulinoa lehenetsi gabe.
Ana Sánchez Isidorok «MD Lenguaje Inclusivo» ikastaroan adierazi bezala, eta Alacanteko Unibertsitateko «Apuntes para la igualdad» ikastaroan adierazi bezala, Inguruak zentroan aholkatzen dugu honako gomendio hauek kontsultatzea eta, ahal den neurrian, jarraitzea:
1.- Maskulino generikoa ez erabiltzea, baldin eta maskulinoez gain pertsona gehiagori buruz hitz egiten bada.
2.- Pertsona guztiak gure testuetan ikusgai egitea, inor baztertu gabe edo kopuru handiagoan edo txikiagoan egon gabe.
3.- Bikoizketa mota guztiak erabiltzea pertsona guztiak gure idazkietan sartzeko, gehiegikeriarik egin gabe eta gure testuak ulertzeko zaila den zerbait egin gabe. Bikoizketetan forma maskulinoen eta femeninoen agerpen-ordena txandakatzea.
4.- Genero-karga duten hitzetan amaiera femeninoak edo maskulinoak gehitzeko barrak edo gidoiak sartzea, dokumentu laburretan, formularioetan edo mezu elektronikoetan soilik.
5.- - @, -x eta -e lagunarteko esparru eta testuetan soilik erabiltzea gomendatzen da, oso helburu jakin batekin.
6.- Esaldien enuntziatuak aldatzea, gaztelanian dagoen hizkuntza-aniztasuna erabiliz, hala nola izen motak (kolektiboak, epizenoak, komunak), esaldi pasiboak, subjektua ez aipatzea edo genero-kargarik gabeko hitzak (bakoitza, gutxiengoa, etab.).
7.- Femeninoan izendatzea emakume batek betetzen dituen karguak eta lanbideak: ministroa, gidaria, arkitektoa, programatzailea... eta arauaren barruan sartzen direnak (gogoratu behar da lanbide batzuek hitz bera dutela femeninoarentzat eta maskulinoarentzat).
8.- Hizkuntza inklusiboaren erabilerarekin bat ez datozen eta, ondorioz, emakumeen edo gizonen estereotipoak eraikitzen laguntzen duten ikus-entzunezko irudiei eta/edo mezuei arreta jartzea (publizitatekoak, besteak beste).
9.- Diskurtso osoan berdintasunezko hizkuntza erabiltzean koherentea izatea. Testuak, atal guztietan, hizkera ez-sexista islatu behar du. Bertan, xede dituen eta erreferentzia egiten zaien pertsona guztiak sartu behar dira.
10.- Bitarraz gain (maskulinoaren eta femeninoaren marka) pertsona guztiak diskurtsoetan ikusgai jartzeko aukera gehiago daudela jakitea.
Jarraian, genero-ikuspegidun ekoizpen zientifikoan sakontzeko lanak eta eskuliburuak erantsi ditugu, erabilgarriak eta interesgarriak izan daitezkeenak: